Branża leasingowa to jeden z motorów polskiej gospodarki. Finansuje prawie 30 proc. nakÅ‚adów inwestycyjnych i jest preferowanÄ… formÄ… finansowania dla sektora MÅšP, który generuje blisko 50 proc. krajowego PKB – wynika z raportu opracowanego przez ZwiÄ…zek Polskiego Leasingu i firmÄ™ doradczÄ… EY-Parthenon. Jego szybszy rozwój wciąż hamujÄ… jednak bariery o charakterze prawnym, w tym m.in. brak możliwoÅ›ci zawierania umów leasingowych na odlegÅ‚ość. – To sztandarowa rzecz, którÄ… branża leasingowa w Polsce postuluje: objÄ™cie umowy leasingowej formÄ… dokumentowÄ…, żebyÅ›my nie musieli podpisywać jej dÅ‚ugopisem, ale np. poprzez SMS-a, specjalny kod czy nawet korzystajÄ…c z weryfikacji twarzy w telefonie komórkowym, tak jak to dzisiaj robimy w bankach – mówi PaweÅ‚ Pach, przewodniczÄ…cy Rady ZwiÄ…zku Polskiego Leasingu.
Nowy raport „Leasing na Å›cieżce transformacji. 30 lat napÄ™dzamy gospodarkÄ™”, opracowany przez ZwiÄ…zek Polskiego Leasingu (ZPL) i firmÄ™ doradczÄ… EY-Parthenon z okazji 30-lecia pierwszej organizacji, pokazuje, że polski rynek leasingu jest w tej chwili najszybciej rozwijajÄ…cym siÄ™ rynkiem w Unii Europejskiej. Natomiast pod wzglÄ™dem wartoÅ›ci aktywów sfinansowanych leasingiem zajmuje obecnie piÄ…te miejsce w Europie, doganiajÄ…c kraje takie jak Wielka Brytania, Niemcy, Francja czy WÅ‚ochy.
– Blisko 30 proc. wszystkich nakÅ‚adów inwestycyjnych w polskiej gospodarce jest finansowanych leasingiem – zauważa w rozmowie z agencjÄ… informacyjnÄ… Newseria Biznes PaweÅ‚ Pach, przewodniczÄ…cy Rady ZwiÄ…zku Polskiego Leasingu, prezes zarzÄ…du PKO Leasing. – Leasing jako podstawowÄ… formÄ™ dofinansowania swojej aktywnoÅ›ci biznesowej wybiera 62 proc. maÅ‚ych i Å›rednich przedsiÄ™biorstw, przy czym poÅ‚owa produktu krajowego brutto w Polsce jest tworzona wÅ‚aÅ›nie przez sektor MÅšP.
Z raportu wynika, że w ostatnich 18 latach polski rynek leasingu urósÅ‚ ponad szeÅ›ciokrotnie: od 16 mld zÅ‚ sfinansowanych aktywów w 2005 roku do 102 mld zÅ‚ w 2023 roku, rozwijajÄ…c siÄ™ w Å›rednim tempie 10,9 proc. rocznie i stajÄ…c siÄ™ jednym z kluczowych elementów funkcjonowania krajowej gospodarki. W ubiegÅ‚ym roku branża przebiÅ‚a barierÄ™ 200 mld zÅ‚ wartoÅ›ci wszystkich aktywów bÄ™dÄ…cych w użytkowaniu ponad 1 mln klientów. Natomiast łączna wartość inwestycji sfinansowanych leasingiem w ciÄ…gu ostatnich 30 lat siÄ™ga aż 1 bln zÅ‚.
– Branża leasingowa w Polsce od 30 lat roÅ›nie niemal z każdym rokiem. Tylko w czasie dużych turbulencji notowaÅ‚a jakieÅ› potkniÄ™cia i to byÅ‚ 2009 rok, kryzys Lehman Brothers, oraz wybuch pandemii COVID-19 – to sÄ… jedyne dwa okresy, kiedy nie notowaliÅ›my wzrostu, we wszystkich pozostaÅ‚ych latach te wzrosty byÅ‚y dwucyfrowe – mówi PaweÅ‚ Pach. – DziÅ› ta branża jest stabilna, duża i silna.
Na polskim rynku blisko poÅ‚owÄ™ (49 proc.) aktywów finansowanych leasingiem stanowiÄ… pojazdy lekkie. Dalej plasujÄ… siÄ™: maszyny, urzÄ…dzenia i inne (28 proc. rynku) oraz pojazdy ciężarowe (22 proc. rynku). Natomiast nieruchomoÅ›ci odpowiadajÄ… raptem za 1 proc. tego rynku (co stanowi istotny spadek z 15 proc. w 2005 roku). Dla Å›rodków ruchomych finansowanie leasingiem oraz pożyczkÄ… jest wyższe niż finansowanie kredytem inwestycyjnym – wartość wszystkich Å›rodków ruchomych sfinansowanych leasingiem na koniec 2023 roku wyniosÅ‚a ok. 200 mld zÅ‚, podczas gdy kredytem inwestycyjnym – ok. 170 mld zÅ‚.
Statystyki pokazujÄ… też, że gÅ‚ównym odbiorcÄ… usÅ‚ug leasingowych jest sektor MÅšP (biorÄ…c pod uwagÄ™ zarówno leasing, jak i pożyczkÄ™ leasingowÄ…), który w ubiegÅ‚ym roku stanowiÅ‚ 69 proc. wszystkich odbiorców (wliczajÄ…c w to mikroprzedsiÄ™biorstwa). Na tle innych krajów europejskich leasing w Polsce jest usÅ‚ugÄ… wyjÄ…tkowo popularnÄ…, wskaźniki penetracji leasingiem sÄ… wyższe niż Å›rednia europejska.
– W grudniu ub.r. zapytaliÅ›my przedsiÄ™biorców, z jakich produktów korzystajÄ… najchÄ™tniej, i Polska zajęła w tym badaniu pierwsze miejsce wÅ‚aÅ›nie pod kÄ…tem korzystania z leasingu. Tak wiÄ™c na tÄ™ zajmowanÄ… dziÅ› piÄ…tÄ… pozycjÄ™ w UE skÅ‚ada siÄ™ duże zainteresowanie produktem leasingowym wÅ›ród naszych lokalnych, rodzimych przedsiÄ™biorców – mówi przewodniczÄ…cy Rady ZwiÄ…zku Polskiego Leasingu.
Jak pokazuje raport ZPL i EY, obecnie na polskim rynku leasingu widoczny jest coraz wiÄ™kszy udziaÅ‚ leasingodawców z grup bankowych oraz grup producentów. JednoczeÅ›nie sukcesywnie roÅ›nie znaczenie najwiÄ™kszych firm: w latach 2018–2022 udziaÅ‚ rynkowy 10 firm z najwiÄ™kszymi przychodami zwiÄ™kszyÅ‚ siÄ™ o prawie 10 pp. (z 55 do 64 proc.). Co istotne, aż 77 proc. firm dziaÅ‚ajÄ…cych na polskim rynku leasingowym uważa, że koniunktura w tej branży w ciÄ…gu kolejnych piÄ™ciu lat bÄ™dzie dobra, a dodatkowe 18 proc. sÄ…dzi, że nawet bardzo dobra.
– W raporcie pokazujemy też trendy, które bÄ™dÄ… mieć wpÅ‚yw na sektor leasingu w najbliższych latach. Jest to przede wszystkim szeroko rozumiane ESG, zwiÄ…zane z tym mierzenie Å›ladu wÄ™glowego, elektryfikacja naszych aktywów oraz zarzÄ…dzanie tymi aktywami od poczÄ…tku do koÅ„ca ich cyklu życiowego, czyli gospodarka obiegu zamkniÄ™tego. To również kolejne wyzwania zwiÄ…zane z digitalizacjÄ… procesu obsÅ‚ugi klienta, jak i caÅ‚ego sektora. I wreszcie zmiana pewnego modelu biznesowego, który ma odpowiedzieć na oczekiwania klientów, aby finansowanie byÅ‚o częściÄ… usÅ‚ugi, która jest zwiÄ…zana z pozyskaniem aktywa dla przedsiÄ™biorcy – mówi Monika Constant, prezeska ZwiÄ…zku Polskiego Leasingu.
Eksperci oceniajÄ…, że w nadchodzÄ…cych latach branża leasingowa bÄ™dzie siÄ™ transformować od „finansowania aktywów” do „zarzÄ…dzania aktywami”, tworzÄ…c ekosystemy usÅ‚ug i dostarczajÄ…c klientom coraz bardziej kompleksowe rozwiÄ…zania. Leasing odegra też istotnÄ… rolÄ™ w transformacji energetycznej wielu kluczowych dla Polski sektorów – jak np. transport, przetwórstwo przemysÅ‚owe czy rolnictwo – w których branża leasingowa do tej pory byÅ‚a zbyt aktywna. NadchodzÄ…ce zmiany regulacyjne spowodujÄ… z kolei dalszy postÄ™p cyfryzacji, wspierajÄ…c budowanie percepcji branży jako zwinnej, dziaÅ‚ajÄ…cej szybko i skutecznie, oferujÄ…cej elastyczne i dopasowane do klientów rozwiÄ…zania.
– Obserwujemy też kilka barier, które hamujÄ… obecnie rozwój leasingu, i sÄ… to przede wszystkim bariery o charakterze regulacyjnym – wskazuje Monika Constant. – Umowa leasingu jest w tej chwili jedynÄ… umowÄ…, która nie może być podpisywana w sposób zdalny. I ten brak tzw. formy dokumentowej, czyli możliwoÅ›ci podpisywania i aneksowania umów leasingu na odlegÅ‚ość, jest dziÅ› dla przedsiÄ™biorców dużym ograniczeniem.
– To sztandarowa rzecz, którÄ… branża leasingowa w Polsce postuluje: objÄ™cie umowy leasingowej formÄ… dokumentowÄ…, żebyÅ›my nie musieli podpisywać jej dÅ‚ugopisem, ale np. poprzez SMS-a, specjalny kod czy nawet korzystajÄ…c z weryfikacji twarzy w telefonie komórkowym, tak jak to dzisiaj robimy w bankach. W branży leasingowej nadal jest to niemożliwe – dodaje PaweÅ‚ Pach.
Przedstawiciele tego sektora wskazujÄ… również na inne bariery prawne, które hamujÄ… dziÅ› rozwój leasingu, w tym m.in. ograniczenia w korzystaniu z dotacji i funduszy UE przy finansowaniu inwestycji leasingiem oraz brak możliwoÅ›ci e-rejestracji pojazdu, który uniemożliwia branży peÅ‚nÄ… digitalizacjÄ™ sprzedaży i obsÅ‚ugi klienta.
– Kolejna ważna rzecz to możliwość weryfikacji i automatycznego zaciÄ…gania danych klienta z baz danych gospodarczych. W tej chwili regulacje powodujÄ…, że dostÄ™p do baz BIK – a tym samym ocena ryzyka i wiarygodnoÅ›ci klienta – nie może siÄ™ odbywać w sposób automatyczny. I zmiana w tym zakresie znaczÄ…co uÅ‚atwiÅ‚aby, przyspieszyÅ‚aby możliwość zawierania umów leasingowych – mówi Monika Constant. – Branży dokucza też ustawa o konsumenckiej pożyczce lombardowej, która nakÅ‚ada nadmiarowÄ… ochronÄ™ na rolników-przedsiÄ™biorców. Jako branża walczymy o nowelizacjÄ™ tej wÅ‚aÅ›nie ustawy, starajÄ…c siÄ™, aby rolnicy-przedsiÄ™biorcy mogli korzystać z preferowanego źródÅ‚a finansowania, jakim jest leasing, nie bÄ™dÄ…c jednoczeÅ›nie objÄ™tym tÄ… nadmiarowÄ… ochronÄ…, która w tym momencie w ustawie funkcjonuje.
